ابوالفضل خدائی: پایگاه آمریکایی بلومبرگ در تحلیلی در خصوص روند مذاکرات برای احیای برجام با اشاره به اینکه طرف ها به توافق نزدیک هستند و ممکن است چندین هفته برای حل و فصل اختلافات زمان نیاز باشد نوشت:
در پی پاسخ واشنگتن و تهران به یک پیشنهاد "نهایی" اتحادیه اروپایی، انتظار برای یک پیشرفت فوری افزایش یافت تا با حصول توافق، تحریم های ایران از جمله تحریم نفتی کشور برداشته شود و ایران هم برنامه هسته ای اش را محدود کند. یک مقام ارشد اروپایی گفت دو طرف هرگز تا این حد به احیای برجام نزدیک نبوده اند که این ارزیابی با نظر یک مشاور ارشد دولت بایدن همخوانی دارد.
با اینحال دو مقام دیگر آگاه به گفتگوها گفتند که اختلاف بر سر تحقیقات آژانس هسته ای از فعالیت گذشته هسته ای ایران و نیز تضمین های اقتصادی مورد نظر تهران در صورت خروج دوباره یک دولت آینده آمریکا از توافق ادامه دارد.
تاجران بازارهای نفت و گاز و نیز سیاستمدارانی که به دلیل افزایش بهای انرژی و بالارفتن تورم جهانی با واکنش های اجتماعی روبرو هستند، روند گفتگوهای هسته ای را از نزدیک دنبال می کنند. یک توافق می تواند میلیونها بشکه نفت و فرآورده های پالایشگاهی را که ایران از سال ۲۰۱۸ ذخیره کرده، روانه بازارهای جهانی کند.
در حالی که طرفهای گفتگو، اظهارنظر آشکاری درباره جزییات تحولات اخیر ارائه نمی دهند، این احساس وجود دارد که تهران با فشار برای واگذاری امتیازات بیشتر روبرو باشد. این ماه، ایران از خواسته خود برای حذف نام سپاه پاسداران از فهرست تروریستی آمریکا صرفنظر کرد.
یک سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا اذعان کرد که شکاف هایی در دیدگاهها باقی مانده و گفت که آمریکا به گفتگو ادامه می دهد. این سخنگو بدون ورود به جزییات گفت که سانتریفیوژهای ایران برچیده می شوند و حتی اگر ایران از توافق هم خارج شود، نیاز به شش ماه زمان برای پی جویی ساخت بمب هسته ای خواهد داشت.
ایران هم روز چهارشنبه اشاره کرد که این رفت و برگشت در گفتگوها ممکن است ادامه داشته باشد. ایران می خواهد ببیند که شورای حکام آژانس بین المللی انرژی هسته ای، در نشست دوازدهم سپتامبر (حدود دو هفته دیگر) خود در وین، چه برخوردی با موضوع تحقیقات آژانس خواهد داشت. این نشست یک هفته طول می کشد. مقام های رسمی می گویند هرچند بعید است که آژانس بطور کامل دست از این تحقیقات بکشد اما شاید بازرسان قادر شوند کارشان را در چارچوب توافق هسته ای کامل کنند.
تحقیقات آژانس درباره فعالیت گذشته هسته ای ایران، به یک نقطه اختلافی در این چند هفته تبدیل شد اما رافائل گروسی مدیرکل آژانس این هفته اشاره کرد که امکان حل و فصل این تحقیقات وجود دارد. وی در مصاحبه ای گفت: "(بازرسان) ما قرار است در ایران باشند و احیای برجام به آژانس این امکان را می دهد که نظارت گسترده و بازدیدهای سرزده خود را از سر بگیرد."
همان مقام اروپایی می گوید که حتی اگر واشنگتن و تهران بر سر احیای برجام هم توافق کنند، اجرای آن خود یک چالش است و بازگشت کامل نفت ایران به بازارهای جهانی، ماهها زمان می خواهد.
این برای مقام های آمریکایی که بر روی یک "طناب گفتگو" حرکت می کنند یک مشکل به شمار می رود. هرگونه امتیاز بیشتر به ایران، با چشم انداز یک بررسی دوباره توسط اعضای بدبین کنگره از هر دو حزب روبرو خواهد بود. این مسئله می تواند به روند انتخابات میاندوره ای آمریکا در نوامبر هم بکشد که دولت بایدن در آن با ریسک از دست دادن کنترل بر سنا روبروست بویژه اگر یک توافق حاصل نشود که سوخت ارزانتری را در اختیار مصرف کنندگان آمریکایی قرار دهد.
۳۱۱۳۱۱
مقام های رسمی آگاه به روند گفتگوهای هسته ای می گویند که آمریکا و ایران همچنان بر سر برخی جزییات کلیدی سرشاخ هستند تا توافق کارساز ۲۰۱۵ را زنده کنند و شاید چندین هفته برای حل و فصل اختلافاتشان زمان بخواهند.