بیش از یک سال است که نام دولت سیزدهم با دستاوردسازی گره خورده است و این روند همچنان ادامه دارد. در جدیدترین نسخه، خبرگزاری رسمی بانکی مرکزی، ایبنا، با انتشار گزارشی به ستایش عملکرد دولت سیزدهم و بانک مرکزی در بازار ارز پردخته است. اما حقیقت چیست؟
امروز خبرگزاری ایبنا از ثبات قیمت دلار در یک سال گذشته خبر داد و علت آن را عملکرد مثبت بانک مرکزی و دولت قلمداد کرد. طبق گزارش ایبنا، دولت رئیسی، دلار را با ۲۷ هزار تومان تحویل گرفته و درست یکسال بعد از فعالیت این دولت، قیمت دلار در شهریور امسال ۲۸ هزار تومان است. این یعنی از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ قیمت دلار در دولت رئیسی تنها هزار تومان بیشتر شده و این دولت توانسته با سیاست‌های ارزی خود، قیمت دلار را مهار کند. یا به عبارتی سیاست‌های دولت سیزدهم برای کنترل قیمت ارز موفقیت آمیز بوده است.
این ادعا در حالی است که قیمت دلار در دولت رئیسی تا ۳۳ هزار تومان رفت و تنها در دو بازه زمانی کاهش پیدا کرد؛ یکی زمان مذاکرات وین در اسفند ماه و دیگری اکنون که دور جدیدی از امیدواری برای احیای برجام ایجاد شده است. جز این دو برهه زمانی، در بقیه موارد یا قیمت دلار بالای کانال ۳۰ هزار تومان بوده و یا دولت توانسته به زورارزپاشی، قیمت دلار را در محدوده ۳۰ هزار تومان نگه دارد.
به عبارتی دولت رئیسی نه تنها در کنترل بازار ارز ناکام بوده، بلکه یکی از بدترین عملکردها را در مقایسه با دولت‌های پیش از خود به ثبت رسانده است. به علاوه سیاست‌های ارزی دولت، نه تنها تاثیری بر دلار ۲۸هزار تومانی نداشته بلکه می‌تواند آثار مخربی را در پی داشته باشد.
رئیسی و کابینه‌اش، سکان دولت را در مرداد ماه سال گذشته و با دلار ۲۵ هزار تومانی به دست گرفتند. اما روند صعود نرخ ارز از همان زمان آغاز شد و دلار با شیبی تند افزایش یافت. به طوری که قیمت دلار در خرداد ماه امسال به ادعای ایبنا به ۳۴ هزار تومان هم رسید و رکورد تازه‌ای را رقم زد. این یعنی رشد ۳۶درصدی قیمت دلار در کم‌تر از یک سال! (اگرچه هیچ رسانه‌ای تاکنون ادعای رسیدن دلار به ۳۴ هزار تومان را نداشته و دلار به این رقم نرسیده است).
با وجود این رشد، چند هفته‌ای است که دلار سیری نزولی را آغاز کرده است. اما آیا این افت قیمت، به دلیل اقدامات دولت و بانک مرکزی بوده یا دلیل دیگری داشته است؟
دلار و برجام
۱۳ مرداد ماه امسال بود که نوبت جدید مذاکرات احیای برجام آغاز شد. در این تاریخ هر دلار در کانال ۳۲ هزار تومان معامله می‌شد که این قیمت با پیشرفت مذاکرات رفته رفته کاهش یافت. به طوری قیمت دلار در حال حاضر که دستیابی به توافق، محتمل‌تر از همیشه به نظر می‌رسد، وارد کانال ۲۹ هزار تومان شده است.
همبستگی نتایج مذاکرات برجام با نرخ دلار، موضوع جدیدی نیست و معامله‌گران بازار ارز، همواره سیگنال‌های مخابره شده از وین را مبنای اصلی تصمیمات خود قرار می‌دهند. اما ایبنا در گزارش خود هیچ اشاره‌ای به تاثیر مذاکرات احیای برجام بر نرخ ارز نداشته و ترجیح داده است که این موضوع را به کل نادیده بگیرد.
از سوی دیگر اقدامات بانک مرکزی و دولت سیزدهم در بازار ارز نه تنها مفید نبوده بلکه می‌تواند درآینده اثرات مخربی را بر اقتصاد بجا بگذارد. تجربه نشان داده است در زمان مذاکرات، بانک مرکزی با ارزپاشی در بازار دلار، سعی می‌کند کاهش قیمت ارز را تقویت کرده و همه این افت قیمت را به نام خود بزند.
در صورتی که کارشناسان اقتصادی بارها نسبت به این اقدام تورم‌زای دولت هشدار داده‌اند و تاکید کرده‌اند که پیامدهای تورمی این اقدام، به مراتب شدیدتر منافع حاصل از کاهش قیمت دلار است.
:
-
درصد تغییر نرخ دلار پس از توافق وین/ پیش‌بینی جالب عضو اتاق ایران و چین از قیمت آتی ارز
-
درصد تغییر نرخ دلار پس از توافق وین/ پیش‌بینی جالب عضو اتاق ایران و چین از قیمت آتی ارز
۲۲۰ ۴۶
تجارت‌نیوز نوشت: رسانه‌های دولتی بار دیگر با آمارسازی، از عملکرد دولت رئیسی در بازار ارز تمجید کرده و گفته‌اند قیمت دلار در دولت رئیسی تنها هزار تومان بیشتر شده و کنترل بازار ارز، کار این دولت بوده است. اما آیا علت کنترل نرخ ارز، سیاست‌های دولت رئیسی بوده است؟
