«هوالباقی بعد فناء کل شیی»؛ امیرهوشنگ ابتهاج متخلص به سایه را میتوان نامدارترین شاعر باقیمانده از نسل بزرگان شعر معاصر دانست که برخی اشعار او به تعبیر استاد شفیعی کدکنی آبروی شعر امروز است.
او با وجود آگاهی و شناخت ژرفی که از ادبیات گرانسنگ کهن و میراث شعر عرفانی داشت، علاوه بر سخنسرایی در قالبهای کهن، بهویژه غزل، از حال و هوای جهان معاصر هم اثر پذیرفته بود و در قالبهای نو نیز طبعآزمایی میکرد. از همینرو سخنان او هم از دید سنتگرایان پسندیده بود و هم در چشم امروزیانی که گرایشی متعادل به طرح مضامین جدید داشتند مطبوع مینمود.
سایه از طریق همین هنر سخنوری خود به ارتقای سطح فرهنگی نسل شاعران و شعردوستان پس از خود یاری رسانده است و این جداست از خدمتی که با تصحیح دیوان حافظ به این متن ارزشمند و محبوب ایرانیان نموده و نیز خدمات مفیدی که به هنر اصیل ایرانی و جلوگیری از هرگونه ابتذال آن کرده است. ابتهاج در برخی قطعاتش بیانگر درددل جامعه زمان خود بود و ازین رهگذر تعهد ملی خویش را ایفا می نمود .
در این سَرای بی کَسی، کَسی به دَر نِمی زَنَد
به دشت پُر مَلال ما پَرنده پَر نمی زند
یِکی زِ شَب گِرفتِگان چِراغ بَر نِمی کُنَد
کسی به کُوچه سارِ شَب، دَرِ سَحَر نمی زند
نِشَسته اَم دَر انتظار این غُبارِ بی سَوار
درَیغ، کز شَبی چُنین، سِپیدِه سَر نمی زند
گُذَرگَهی ست پُر سِتَم که اَندَر اُو به غِیر غَم
یکی صَلایِ آشِنا، به رَهگُذَر نمی زند.
ابتهاج به سیدالشهداء (ع) عشق می ورزید و او را خون همواره جوشان توصیف کرده و خطاب به آن بزرگوار چنین سروده بود؛
«یا حسین بن علی!
خون گرم تو هنوز
از زمین میجوشد
هرکجا باغ گل سرخی هست
آب از این چشمه خون مینوشد
کربلایی است دلم»
و سرانجام اراده حق متعال بران تعلق گرفت که درایام عزای مولایش همراه امید به شفاعت او دعوت حق را لبیک گوید. اللهم ارزقنا شفاعة الحسین (ع) یوم الورود. اینجانب فقدان غمبار این ادیب بزرگ را به بازماندگان سوگوار و نیز به کلیه ارباب ادب و فضیلت تسلیت عرض میکنم وبرای همگان صبر جمیل واجرجزیل خواهانم .
آنچه می شنوید فایل صوتی پیام تسلیت آیت الله دکتر محقق داماد است که برای خبر باز ارسال کرده اند.